نظام مالیاتی ایران شامل مجموعه ای از قوانین، مقررات و اصطلاحات تخصصی است که درک صحیح آن ها برای فعالان اقتصادی، صاحبان کسب وکار و اشخاص حقیقی مشمول مالیات از اهمیت بالایی برخوردار است. در ادامه، برخی از مهم ترین مفاهیم مالیاتی در ایران بررسی می شود.
| مورد مالیاتی | توضیحات |
|---|---|
| دریافت و ثبت کد اقتصادی | دریافت شناسه اقتصادی از سازمان امور مالیاتی برای ثبت فاکتور رسمی |
| تهیه دفاتر قانونی (روزنامه و کل) | ثبت فعالیت های مالی شرکت برای ارائه به ممیز |
| ارسال اظهارنامه عملکرد | ارائه گزارش عملکرد مالی تا پایان تیر ماه هر سال |
| پرداخت مالیات عملکرد | پرداخت مالیات براساس سود خالص ثبت شده در اظهارنامه |
| ارسال گزارش فصلی معاملات | گزارش خرید و فروش هر فصل در سامانه معاملات فصلی |
| ارائه لیست حقوق و مالیات حقوق | ثبت لیست حقوق کارکنان و پرداخت مالیات حقوق از طریق سامانه حقوق |
| ارسال اظهارنامه ارزش افزوده | گزارش فروش و پرداخت مالیات ارزش افزوده هر فصل |
| بررسی جرائم و بخشودگی ها | درخواست بخشودگی جرائم دیرکرد در صورت تأخیر یا مشکل |
| آمادگی برای رسیدگی مالیاتی | آماده سازی اسناد، دفاتر و مستندات برای ممیز مالیاتی |
شرکت ها برای صدور فاکتور رسمی و انجام معاملات قانونی، باید کد اقتصادی داشته باشن. این کد مثل شناسنامه مالیاتی کسب وکاره.
شرکت ها باید رویدادهای مالی خودشون رو در دفاتر رسمی ثبت کنن تا هنگام رسیدگی ممیز بتونن عملکرد خودشون رو ثابت کنن.
گزارشی است از درآمد، هزینه و سود شرکت در طول یک سال که باید تا پایان تیر ماه به سازمان امور مالیاتی ارسال بشه. افراد حقیقی تا پایان خرداد ماه باید ارسال کنند.
بعد از ارسال اظهارنامه، شرکت باید مالیات مربوط به سود خالصش رو پرداخت کنه. مهلت پرداخت هم همون تیر ماهه.
شرکت موظفه اطلاعات خرید و فروش های خودش رو هر سه ماه در سامانه معاملات فصلی ثبت کنه. در واثع 45 روز پس از پایان هر فصل باید ارسال شود.
پرداختی های حقوق کارکنان باید به صورت ماهانه ثبت بشن و مالیات حقوق کسر شده هم به دولت پرداخت بشه.
این اظهارنامه فصلی هست و میزان فروش، خرید، و مالیات پرداختی و دریافتی رو مشخص می کنه. 15 روز پس اط پایان هر فصل فرصت دارید. با توجه به سامانه مودیان ممکنه این زمان تغییر کند.
در صورت تأخیر یا تخلف، ممکنه جریمه بشه اما گاهی می شه درخواست بخشودگی داد و از پرداخت جریمه معاف شد. اگر بخشودگی نداشته باشند، شرایط پرداخت قسط بندی هم انجام خواهد شد.
شرکت باید همیشه آماده باشه که ممیز بیاد و دفاتر، فاکتورها و مدارک رو بررسی کنه؛ یعنی همه چی شفاف و مرتب باشه.
مالیات بر درآمد: این نوع مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی اعمال می شود. درآمدهای مشمول مالیات شامل حقوق و دستمزد، درآمدهای شغلی، اجاره املاک، سود شرکت ها و سایر منابع درآمدی است.
مالیات بر دارایی: مالیاتی که بر اساس دارایی های اشخاص حقیقی و حقوقی محاسبه می شود. از جمله مالیات بر ارث و مالیات نقل و انتقال املاک.
مطالعه بیشتر درباره مالیات های مستقیم
مالیات بر ارزش افزوده (VAT): این مالیات که از سال 1387 در ایران اجرایی شده است، بر ارزش افزوده کالاها و خدمات در هر مرحله از زنجیره تولید و توزیع اعمال می شود. نرخ مالیات بر ارزش افزوده در حال حاضر 10٪ است.
عوارض گمرکی:مالیاتی که بر واردات و صادرات کالاها توسط گمرک دریافت می شود.
برخی از فعالیت ها و گروه های خاص در ایران از پرداخت مالیات معاف هستند. از جمله:
- نهادهای خیریه و عام المنفعه
- فعالیت های فرهنگی، هنری و علمی تحت شرایط خاص
- شرکت های فعال در مناطق آزاد تجاری-صنعتی (برای دوره های مشخص)
نرخ مالیات بسته به نوع درآمد یا دارایی متفاوت است. به عنوان مثال:
فرار مالیاتی به عدم ارائه اطلاعات صحیح به سازمان امور مالیاتی اطلاق می شود. این تخلف می تواند منجر به جرایمی همچون جریمه نقدی، محرومیت های قانونی، حبس و در برخی موارد تعطیلی کسب وکار شود.
اظهارنامه مالیاتی سندی رسمی است که توسط مودیان مالیاتی (افراد و شرکت های مشمول مالیات) در بازه زمانی مشخص به سازمان امور مالیاتی ارائه می شود. در این سند، میزان درآمد، هزینه ها و مالیات پرداختی اعلام می شود.
برخی هزینه های مرتبط با فعالیت های اقتصادی مانند سرمایه گذاری، آموزش و بهداشت می توانند در اظهارنامه مالیاتی به عنوان کسورات مالیاتی اعمال شوند و میزان مالیات پرداختی را کاهش دهند.
مالیاتی که برخی اشخاص حقوقی یا حقیقی موظف به کسر و پرداخت آن از طرف دیگران هستند. به عنوان مثال، کارفرمایان موظف اند مالیات حقوق کارکنان خود را از حقوق ماهانه کسر و به سازمان امور مالیاتی پرداخت کنند.
دولت در برخی شرایط اقتصادی یا به منظور حمایت از بخش های خاص، بخشی از مالیات های پرداختی را می بخشد یا در دوره ای مشخص بخشودگی مالیاتی ارائه می دهد.
در شرایطی که سازمان امور مالیاتی به اطلاعات و اسناد کافی برای تعیین مالیات یک مودی دسترسی نداشته باشد، مالیات به صورت علی الرأس محاسبه و دریافت می شود.
مالیاتی که به دارایی های به جا مانده از متوفی تعلق می گیرد و میزان آن بر اساس نوع دارایی و نسبت وراث با متوفی تعیین می شود.
ورود به پورتال اظهارنامه الکترونیکی ارث
این مالیات در زمان انتقال دارایی هایی مانند املاک و خودرو اعمال می شود و بسته به نوع دارایی، میزان آن متفاوت است.
سامانه مودیان مالیاتی به منظور افزایش شفافیت و تسهیل فرآیندهای مالیاتی ایجاد شده است. از طریق این سامانه، مودیان می توانند اظهارنامه های مالیاتی خود را به صورت الکترونیکی ارائه و پیگیری کنند.
در مسیر اجرای الزامات قانونی مانند ارسال صورتحساب الکترونیکی به سامانه مودیان، انتخاب یک ابزار مناسب و قابل اعتماد حیاتی است. یکی از گزینه های پیشرو در این زمینه، نرم افزار مالیتور است؛ سامانه ای مستقل، ساده و حرفه ای برای مدیریت امور مالیاتی آنلاین می باشد.
اگر به دنبال راهی آسان و بدون دردسر برای ورود به سامانه مودیان و ارسال قانونی صورتحساب ها هستید، مالیتور می تواند شروعی مطمئن باشد. همین حالا از طریق مالیتور ثبت نام کنید و تا 3 فاکتور رایگان صادر نمایید.
آشنایی با این اصطلاحات و مفاهیم مالیاتی، به کسب وکارها و اشخاص حقیقی کمک می کند تا تعهدات مالیاتی خود را به درستی انجام دهند و از جرایم مالیاتی جلوگیری کنند. مالیتور، به عنوان همراه مطمئن شما در امور مالیاتی، آماده ارائه مشاوره تخصصی و خدمات حرفه ای در این حوزه است.
