در فرایند حسابرسی و دادرسی مالیات بر درآمد و مالیات بر ارزش افزوده
در خصوص نحوه برخورد و اقدام پیرامون اطلاعیه های واصله از سامانه های مالیاتی موضوع این بخشنامه موارد ذیل را مقرر می دارد:
1_تعاریف
در این بخشنامه، واژه ها و اصلاحات در معانی زیر به کار رفته است:
الف) آن بخش از سامانه صورت معاملات فصلی موضوع ماده 169 مکرر قانون مالیات های مستقیم اصلاحی 1380 و ماده 169 قانون مالیات های مستقیم اصلاحی 1394 که اطلاعات و اطلاعیه های آن مستقیماً از سوی فعالین اقتصادی بخش خصوصی درج و ثبت می شود.
ب) آن بخش از سامانه های صورت معاملات فصلی موضوع ماده 169 مکرر قانون مالیات های مستقیم اصلاحی 1380 و ماده 169 قانون مالیات های مستقیم اصلاحی 1394 که اطلاعات و اطلاعیه های آن مستقیماً توسط اشخاص غیردولتی یا غیر عمومی (عمومی نظیر شهرداری) یا اشخاصی که عهده دار ماموریت عمومی موضوع بند ب ماده 1 قانون ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد مصوب سال 1390 نیستند، صادر می شود.
ثبت کننده اطلاعات در سامانه های مالیاتی از قبیل ثبت کننده معامله در سامانه صورت معاملات فصلی فرستنده کالا مانند فرستنده بار در بارنامه های مندرج در سامانه های مالیاتی. کلیه اشخاص ثالثی که اطلاعات و اطلاعیه های معاملات و فعالیت های دیان و فعالین اقتصادی را در سامانه های موضوع این بند ثبت می نماید نیز در حکم طرف اول محسوب می گردند.
شخصی که از طرف اول، اطلاعات و اطلاعیه های مرتبط با وی را برای سامانه های مالیاتی ارسال کرده و اطلاعات وی در آن به ثبت رسیده است.
در این بخشنامه اسناد مثبته، اسنادی است که متضمن تایید وقوع معامله از جانب طرف دوم باشد، از قبیل صورتحساب الکترونیکی صادره وفق مفاد قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، سند پرداخت مالی به حساب طرف معامله، قرارداد فی مابین طرف اول و دوم، رسید بار تایید شده توسط طرف دوم. اطلاعات و اطلاعیه های درج شده در سامانه های مالیاتی موضوع این بخشنامه که توسط طرف اول ابراز گردیده و مورد تایید طرف دوم قرار نگرفته است، اسناد مثبت لحاظ نمی گردد و این اطلاعات و اطلاعیه ها قرینه تایید نشده و انجام معاملات یا فعالیت اقتصادی است که می باید در فرایند رسیدگی به اعتراض، بر اساس مصادیق اسناد مثبت مورد تایید قرار گیرد.
در مواردی که مثبت بودن اسنادی به غیر از مصادیق فوق الذکر مورد تایید طرف دوم قرار نگیرد، مثبت بودن آن می بایست از سازمان متبوع مورد استعلام قرار گیرد. مامورین مالیاتی می توانند پیش از شروع فرایند رسیدگی و مستقل از تایید یا عدم تایید طرف دوم، نسبت به مثبت بودن اسناد از مرجع فوق استعلام نمایند.
تا حداکثر ظرف مدت یک ماه از دریافت اطلاعات و اطلاعیه ها از طرف اول (اصلی یا اصلاحی حسب مورد)، اقلام مذکور در کارپوشه مالیاتی طرف دوم به نشانی my.tax.gov.ir منعکس گردیده و امکان ثبت واکنش به صحت و سقم اطلاعات و اطلاعیه ها برای طرف دوم فراهم گردد. ارسال اطلاعات و اطلاعیه های مذکور به کارپوشه می بایست به صورت ماهانه از طریق پیامک نیز به وی اطلاع رسانی شود.
تبصره_در صورت عدم تایید طرف دوم نسبت به صحت اطلاعیه ها و اطلاعات اطلاعات، معاونت فناوری های مالیاتی می بایست با ارسال پیامکی مسئولیت و عواقب قانونی مربوطه (ارائه گزارش خلاف واقع به سازمان(موضوع ماده (24) قانون مقابله با فساد فساد و ارتقای سلامت نظام اداری، ارتکاب جرم جعل رایانه ای موضوع ماده (734) قانون مجازات اسلامی و تعلق جریمه موضوع ماده (169) قانون مالیات های مستقیم) را به طرف اول و طرف دوم ابلاغ نمایند.
یا مرحله بررسی موضوع ماده 238 قانون مالیات های مستقیم باشد:
3_1_در صورتی که پرونده در مرحله رسیدگی و صدور برگ تشخیص باشد و طرف دوم ادعای عدم انتصاب اطلاعات یا اطلاعیه ها به خود را مطابق بند 2 این بخشنامه ثبت کرده باشد، چنانچه هیچگونه اسناد مثبتی به دست نیاید، اداره امور مالیاتی طرف دوم امکان قانونی اعمال اطلاعات و اطلاعیه های یاد شده را در رسیدگی به پرونده طرف دوم، نخواهد داشت.
مصداق اسناد مثبته (مطابق مفاد بند 1_4 این بخشنامه) که در رسیدگی و تشخیص استفاده شده، می بایست در کاربرگ حسابرس مالیاتی ذکر گردد.
و اعتراض مودی در خصوص اشتباه بودن اطلاعات منتسب به وی صورت پذیرد، مسئول یا مسئولان مربوط موظفن بررسی مقتضی یا استعلامات لازم را به عمل آورده و در صورتی که اسناد مثبتی مبنی بر رد اعتراض طرف دوم به دست نیاید، اقدام به رفع تعرض از برگ تشخیص مالیات نمایند. در صورتی که اسناد مثبته صرفاً برای بخشی از اطلاعات یا اطلاعیه ها به دست آید، ماموران مالیاتی صرفاً مجاز به صدور برگ تشخیص برای همان بخش خواهند بود.
در شرایط اعتراض طرف دوم به انتصاب اطلاعات یا اطلاعیه به وی، در صورت ارجاع پرونده مالیاتی به هیئت های حل اختلاف مالیاتی، هیئت مزبور در صورت عدم ارائه اسناد مثبت از جانب اداره امور مالیاتی، با استناد به اظهارات طرف دوم مبنی بر عدم انتصاب اطلاعات یا اطلاعیه به وی، اقدام به صدور رای مبنی بر رفع تعرض از طرف دوم و در صورت شمول مرور زمان وفق تبصره ماده 157 ق.م.م صدور رای مبنی بر مطالبه مالیات از مودی واقعی می نماید.
تبصره_در مواردی که به منظور احراز واقعیت و تکمیل مستندات از ادارات امور مالیاتی، استعلام به عمل آید، ادارات مذکور مکلفند نسبت به ارسال پاسخ جامع و کامل اقدام نمایند. ارائه پاسخ مبهم و غیر صریح در حکم عدم وجود اسناد مثبت خواهد بود. عدم ارائه اسناد مثبت در پاسخ نیز در حکم پاسخ مبهم و غیر صریح است.
طرف دوم می تواند شکایت خود را در این خصوص به دادستانی انتظامی مالیاتی اعلام نماید. در این صورت، مرجع مذکور موظف است موضوع را مطابق مفاد این بخشنامه بررسی کرده و در صورت تایید شکایت طرف دوم، موضوع را جهت اجرای تبصره (2) ماده 30 آیین نامه اجرایی موضوع ماده 219 قانون مالیات های مستقیم به اداره امور مالیاتی طرف دوم ارجاع نماید. دادستان انتظامی مالیاتی موظف است متخلف یا متخلفین را مورد پیگرد قرار دهد.
تبصره_در صورت عدم اجرای صحیح مفاد این بند، طرف دوم می تواند مراتب را به دبیر ویژه حقوق شهروندی کمیته سلامت اداری و صیانت از حقوق مردم سازمان (دفتر حقوقی و قراردادهای مالیاتی) گزارش نماید.
حسب بررسی های به عمل آمده وفق این بخشنامه در مواردی که موضوع از مصادیق ماده 274 قانون مالیات های مستقیم باشد حسب شیوه نامه اجرایی مواد 274 الی 277 قانون مزبور اقدام کنند. همچنین اداره امور مالیاتی طرف اول موظف است در کلیه مواردی که اطلاعات و اطلاعیه های موجود در سامانه های مالیاتی مورد تایید طرف دوم نباشد، جریمه های موضوع ماده 169 قانون مالیات های مستقیم مبنی بر ثبت معاملات غیر واقعی را از ارسال کننده اطلاعات، در صورت احراز غیر واقعی بودن، مطالبه نماید و به دلیل عدم احراز شرایط مقرر در ماده 191 قانون مذکور، از بخشودگی جرایم مالیاتی خودداری نمایند.
تبصره_اداره امور مالیاتی طرف دوم موظف است در مواردی که عدم تایید طرف دوم نسبت به اطلاعات و اطلاعیه های سامانه های مالیاتی، مطابق بند 2 این بخشنامه در سامانه های مذکور ثبت نشده است، مراتب این عدم تایید را به اداره امور مالیاتی طرف اول اطلاع دهد و اداره امور مالیاتی طرف اول نیز مطابق مفاد این بند اقدام به اخذ جرایم خواهد نمود.
یا اطلاعیه های مندرج در سامانه های مالیاتی، ناظر بر پیش از تاریخ ابلاغ آن که مالیات متعلق پرداخت نشده باشد نیز، مجری است.
مغایر از جمله تمامی مفاد دو دستورالعمل شماره 200/96/517 مورخ 1396/07/22 و دستورالعمل شماره 200/95/501 مورخ 1395/01/22 لغو می گردد.
