کد اقتصادی یک شماره اختصاصی است که تمام مودیان مالیاتی ملزم به داشتن آن هستند و از طریق آن شناخته می شوند. کد اقتصادی را هم شرکت های تجاری هم افراد حقیقی تاجر باید دریافت کنند، این کد برای شرکت های تجاری مثل شماره شناسنامه برای اشخاص حقیقی است. در حقیقت شرکت ها با استفاده از کد اقتصادی می توانند در سازمان امور مالیاتی احراز هویت شده و در آن جا با این شماره شناخته شوند. البته شرکت ها بعد از سال 1401 کد اقتصادی نداشته و همان کد ملی ایشان، بجای کد اقتصادی استفاده می شود.
سازمان امور مالیاتی کشور در سال 1380 مطابق ماده 59 قانون برنامه سوم توسعه تشکیل شده با به وجود آمدن این سازمان برای بودجه اختصاصی در نظر گرفته شد. این سازمان زیر مجموعه وزارت امور اقتصادی و دارایی است. تمامی مشاغل در ایران ملزم به پرداخت مالیات به سازمان امور مالیاتی هستند و دارایی به حساب اشخاص شاغل و دارای فعالیت اقتصادی در ایران رسیدگی می کند.
اداره دارایی یا سازمان امور مالیاتی برای راحتی کار محاسبه مالیات افراد حقیقی و حقوقی مثل شرکت ها و رفع نواقص سیستم رسیدگی به حساب افراد حقیقی و حقوقی مانند شرکت ها که مالیات باید پرداخت کنند یک کد اقتصادی را در نظر گرفته است، که شرکت بدون داشتن این کد علاوه بر این که در روند رسیدگی مالیاتی دچار مشکل خواهند شد قادر به انجام فعالیت تجاری هم نخواهند بود.
حال ممکن است برای افرادی که موسسه ها یا شرکا شرکت های تجاری موضوع ماده بیست قانون تجارت هستند این سوال بوجود بی آید که کد اقتصادی چیست و چه شرکت هایی ملزم به داشتن آن هستند؟ در این مقاله ضمن تعریف کد اقتصادی به بیان این موضوع هم خواهیم پرداخت که دریافت کد اقتصادی برای چه شرکت هایی ضروری است و مراحل و نحوه دریافت این کد به چه صورت است.
کد اقتصادی یک شماره است که شرکت های تجاری و مودیان حقیقی با وجود داشتن آن قابل شناسایی خواهند بود. کد اقتصادی برای شرکت های تجاری مانند شماره ملی برای اشخاص حقیقی است. شرکت ها با استفاده از کد اقتصادی در سازمان امور مالیاتی احراز هویت می شوند. داشتن کد اقتصادی یا شماره اقتصادی برای شرکت های تجاری ضروری می باشد. شرکت ها با استفاده از این کد یا شماره اقتصادی تمام کارها و فعالیت های تجاری مثل خرید و فروش و غیره را زیر نظارت سازمان امور مالیاتی خواهند برد.
لازم به ذکر است که بر اساس ماده (6) و (7) آئین نامه اجرایی تبصره (3) ماده 169 قانون مالیات های مستقیم، شیوه جدید تعیین و تخصیص کد اقتصادی که از مهر ماه سال 1401، اجرایی گردیده، بدین شرح می باشد:
روند رسیدگی به امور مالیاتی اشخاص حقیقی یا اشخاص حقوقی مثل شرکت های موضوع ماده 20 قانون تجارت، اگر از شماره یا کد اقتصادی استفاده نکنند با مشکل روبرو خواهند شد، همچنین اگر اشخاص چه حقیقی چه حقوقی شماره یا کد اقتصادی مورد نظر را نداشته باشند و اقدام به اخذ آن نکرده باشند همچنین در سازمان امور مالیاتی، پرونده مالیاتی برای خودشان تشکیل ندهند، طبق ضوابط و قوانین موجود این اداره با آن ها برخورد خواهد شد.
کد اقتصادی همان طور که از اسمش هم مشخص است یک شماره اختصاصی است. برای شناسایی هر واحد اقتصادی از این کد یا شماره مختص به آن واحد استفاده خواهد شد. یعنی هر شغل یا شرکتی که کد اقتصادی دریافت می کند، این کدی که از طرف سازمان امور مالیاتی به نام او صادر شده است تنها برای خود او خواهد بود، تا بتوان هر شغل و شرکت را با استفاده از این شماره مشخص از یکدیگر جدا کرد.
اشخاص حقیقی و حقوقی که اقدام به گرفتن کد یا شماره اقتصادی می کنند در هر کجای ایران که باشند و به اداره یا سازمان امور مالیاتی مراجعه کنند مورد شناسایی قرار خواهند گرفت.
یکی از دلایلی که قانون امور مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی مانند شرکت های تجاری را ملزم به اخذ شماره یا کد اقتصادی کرده است این است که، آن ها برای هر فعالیتی روی سر برگ یا فاکتور خرید و فروششان این کد را بنویسند تا سازمان امور مالیاتی بتواند محاسبه دقیقی از سود آن واحد اقتصادی بدست آورد. در چنین حالتی، محاسبه مالیات آن واحد اقصادی بر اساس سند و مدرک خواهد بود و دیگر نیاز به اثبات چیزی نیست.
بر اساس تعاریفی که از کد اقتصادی و دلیل اصلی الزام شرکت ها به دریافت آن کردیم از مزایای دریافت کد اقتصادی می توان این گونه نوشت که:
اگر هر واحد اقتصادی از جمله شرکت های تجاری از کد اقتصادی یا شماره اقتصادی مختص خودش استفاده کند، دیگر در رقابت مابین شرکت ها تقلب و فسادی رخ نخواهد داد و دولت می تواند از مشاغل ، واحد ها و شرکت های تجاری فعال اقتصادی حمایت کند.
با دریافت کد اقتصادی توسط هر شغل یا شخص حقیقی و حقوقی مانند شرکت ها، آن ها می توانند مجوزی برای انجام کار ها، فعالیت های بازرگانی و اخذ کارت بازرگانی داشته باشند.
داشتن کد یا شماره اقتصادی از مدارک لازم تشکیل پرونده برای دریافت کارت بازرگانی است.
شرکت ها برای انجام فعالیت های تجاری مثل صادرات و واردات و تولید و پخش کالاهایشان و دیگر موارد تجاری نیاز دارند که حتما این کد اقتصادی را داشته باشند.
اشخاص حقیقی که مشغول به انجام فعالیت های تجای مانند صادرات و واردات و غیره هستند و پروانه کسب نیز دارند، می بایست کد اقتصادی مختص خود را از سازمان امور مالیاتی دریافت کنند.
تا زمانی که اشخاص حقیقی و حقوقی مثل شرکت ها کد اقتصادی نداشته باشند امور مالیاتی آن ها انجام نخواهد شد ضمن اینکه تشکیل پرونده مالیاتی برای داشتن این کد اقتصادی از الزامات است.
کد اقتصادی مفهومی متفاوت از شناسه ملی شرکت بوده و نحوه دریافت شناسه ملی و کد اقتصادی کاملا متفاوت می باشد.
دریافت و ثبت نام کد اقتصادی برای تمام فعالان اقتصادی و تجاری چه شخصیت حقوقی داشته باشند مثل شرکت ها چه شخصیت حقیقی داشته باشند به عنوان نمادی برای احراز هویت و محاسبه سود، الزامی و اجباری است. موسسین شرکت یا شرکا پس از ثبت شرکت دو ماه فرصت دارند تا با در دست داشتن مدارک ثبت شرکت به سازمان امور مالیاتی یا اداره دارایی بروند و در آن جا پرونده مالیاتی تشکیل دهند و کد اقتصادی مختص خود را دریافت کنند؛ البته این امر با ارائه وکالت اخذ کد اقتصادی نیز امکان پذیر است.
مدارکی که اشخاص حقوقی مانند شرکت ها باید هنگام دریافت کد اقتصادی به همراه خود به اداره دارایی ببرند عبارت است از:
اخذ کد اقتصادی برای تمام فعالان تجاری و شرکت های تجاری موضوع ماده 20 قانون نجارت الزامی است و اگر آن ها این کد یا شماره را دریافت نکرده باشند فعالیتشان قانونی نیست و اعتباری نخواهد داشت. شماره یا کد اقتصادی پس از طی شدن مراحلی توسط اشخاص حقیقی و حقوقی مانند شرکت ها توسط اداره دارایی در مرکز هر استان و همچنین در شهرستان ها صادر می شود.
شرکت های تجاری برای انجام و شروع فعالیت تجاریشان می بایست حتما کد یا شماره افتصادی را دریافت کرده باشند همانطور که قبل تر هم به این موضوع اشاره کردیم. اما این شرکت ها برای دریافت کد یا شماره اقتصادیشان می بایست مراحلی را طی کنند. مراحل دریافت کد اقتصادی عبارت اند از:
پس از انجام دادن این مراحل، نامه ای مربوط به نام کاربری و رمز ورود توسط سازمان امور مالیاتی برای شخص متقاضی دریافت کد اقتصادی ارسال می شود.
پس از دریافت نامه سازمان امور مالیاتی، می بایست مجددا به سامانه الکترونیکی سازمان امور مالیاتی مراجعه نموده و با ورود به سامانه ثبت نام الکترونیکی شماره اقتصادی، اطلاعات خواسته شده را مطابق اسناد قانونی و ثبتی وارد نمود.
در این مرحله در صورت نبود مشکل در اطلاعات وارد شده، کد اقتصادی جدید برای شما ارسال می گردد. لازم به ذکر است که از طریق سامانه می توان اقدام به استعلام کد اقتصادی نمود.
بر اساس اعلام سازمان امور مالیاتی کشور، این سازمان، در راستای اجرای ماده 6 قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان و ماده (6) آیین نامه اجرایی تبصره (3) ماده (169) قانون مالیات های مستقیم و ماده (8) آیین نامه اجرایی ماده (95) این قانون، اقدام به صدور کد اقتصادی جدید، برای مودیان مالیاتی نموده و این کد از دو طریق ارسال پیامک و درگاه ملی خدمات مالیات به آدرس my.tax.gov.ir، در اختیار مودیان، قرار می گیرد.
لازم به ذکر است که کد اقتصادی جدید، برای کلیه مودیان مالیاتی (اعم از اشخاصی که قبلا برای ثبت نام اقدام نموده و ثبت نام کنندگان جدید) صادر گردیده و این اشخاص، موظف هستند تا از تاریخ 1 مهر ماه سال 1401، در کلیه اسناد، صورتحساب ها و قراردادهای خود، کد مذکور را درج نمایند؛ در غیر این صورت، مشمول جرایم مالیاتی مربوطه خواهند شد.
کد اقتصادی در واقع نوعی احراز هویت برای اشخاص حقیقی و حقوقی در سازمان امور مالیاتی است اگر شخص حقوقی یا حقیقی این شماره اقتصادی را دریافت نکرده باشد فعالیت آن غیر قانونی و نا معتبر خوانده می شود که در متن مقاله توضیح داده شده است.
خیر، تمامی مراحل دریافت این کد در سامانه سازمان امور مالیاتی انجام می گردد که در متن آمده است.
با شماره اقتصادی قدیم، حوزه پرداخت مالیات و محل تشکیل پرونده دارایی تعیین می شود. در حال حاضر با راه اندازی سیستم جامع مالیاتی برای دریافت کد اقتصادی فقط می بایست در سامانه الکترونیکی دریافت کد اقتصادی ثبت نام انجام شود که در متن مقاله آمده است.
اطلاعیه شماره 36 در خصوص لزوم استفاده مودیان از شماره اقتصادی جدید
در راستای اجرای قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان و با توجه به سوالات و ابهامات مودیان محترم مالیاتی در خصوص شماره اقتصادی و همچنین به دلیل استفاده برخی از مودیان محترم از شماره اقتصادی قدیم 12 رقمی به استحضار می رساند، استفاده از شماره اقتصادی جدید مطابق جدول ذیل در صدور صورتحساب الکترونیکی و ثبت در سامانه مودیان ضروری می باشد.
10 رقم اول کد ملی و چهار رقم آخر از 0001 شروع می شود.
شماره اقتصادی اشخاص حقوقی همان شناس ملی آن هاست.
شماره اقتصادی اشخاصی که در قالب مشارکت مدنی فعالیت دارند شناسه مشارکت می باشد.
12 رقم اول کد اتباع و دو رقم آخر آن از 01 شروع می شود.
مزید آگاهی اعلام می دارد استفاده برخی از مودیان محترم از شماره اقتصادی قدیم 12 رقمی به دلیل آنکه در سنوات گذشته به لحاظ مقررات ابلاغی در خصوص ماده 169 قانون مالیات های مستقیم لغو شده است، در سامانه مودیان کارپوشه اختصاصی مودی لحاظ نشده و ضروری از فروشندگان برای اینگونه صورتحساب ها اقدامات لازم در خصوص صدور صورتحساب الکترونیکی ارجاعی را به عمل آورند تا خریداران بتوانند از مزایای قانونی بهره مند شوند.
شایان ذکر است شماره اقتصادی مودیان در سامانه ثبت نام شماره اقتصادی و همچنین کارپوشه مودی قابل مشاهده می باشد همچنین جزئیات و اطلاعات بیشتر در خصوص شماره اقتصادی در سند دستورالعمل صدور صورتحساب الکترونیکی بخش اطلاعات خریدار و فروشنده در درگاه سازمان امور مالیاتی کشور به نشانی intamedia.ir، بخش پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان قسمت آیین نامه ها و دستورالعمل ها و نرم افزارهای مرتبط در دسترس می باشد.
استعلام کد اقتصادی شخص حقیقی و مشارکت مدنی از این لینک امکان پذیر است.
استعلام شناسه ملی شخص حقوقی و شرکت ها از این لینک امکان پذیر است.
